İBB Hesaplarında Açık Verdi

Yeminli Mali Müşavir (YMM) ve Bağımsız Denetçi-CHP İBB Meclis Üyesi Abdülhadi AkmuganMeclis Kürsüsünde İBB'nin 2015 Mali Yılı Kesin Hesapları Raporunu değerlendirdi ve sordu:AK PARTİLİ İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 1 MİLYAR 736 MİLYON 869 BİN 883 Türk Lirası KAYIP! Bu Para Nerededir? Ya da Nereye Harcandı?

 

İstanbul Büyükşehir Belediyesinin (İBB) 2016 yılı Mayıs ayı Meclis toplantılarında İBB 2015 Mali Yılı Kesin Hesapları Raporu görüşüldü. Başakşehir Belediyesi ve İBB Meclisi CHP Üyesi YMM Abdülhadi Akmugan İBB'nin 2015Mali Yılı Kesin Hesapları değerlendirerek Meclis kürsüsündeki konuşmasında şunları söyledi: 

 

Sayın başkan ve değerli meclis üyeleri konuşmama başlamadan önce hepinizi saygılarımla selamlıyorum. 2015 mali yılı kesin hesapları üzerinde CHP Grubu adına söz almış bulunuyorum; Belediyelerin bir tane bütçesi vardır. Ancak uygulama sonuçlarını ölçmek için birde kesin bütçe ya da kesin hesap söz konusudur. Asıl olan aynı yıla ait tahmini ve kesin hesapların biri birine mümkün olduğunca yakın olmasıdır. Ya da anlamlı bir farklılık göstermesidir. Bu tutarlılık ilkesinin de bir gereğidir. Anlamlı bir analiz için tahmini ve kesin bütçe rakamlarını karşılaştırabileceğimiz gibi, biri birini takip eden yıllar için böyle bir analiz yapmak gerekir. Bu nedenle 2015 yılı bilançosunu 2013, 2014 ve 2015 yılları açısından incelediğimizde; 

 

K.V.B sırasıyla:2,189,588,049/ 2,499,010,435 ve  3,230,564,339 TL olarak sürekli artmıştır. Dönen varlıklardaki dev. KDV den dolayı KVYK karşılanması ihtimali çok zayıftır. U.V.K sırasıyla:5,302,341,128/ 5,112,934,769 ve 6,040,161,952 TL olarak devamlı artmıştır. Her iki borç grubu da artan bir trend göstermiştir. Buna karşılık aynı dönemlerde 590 nl dönem olumlu faaliyet sonuçları olarak devamlı  azalan bir trend izlemiştir ki bu çelişkidir. Sonucu belirleyen bu hesap sırasıyla: 3,590,187,349/ 4,320,882,401 ve 3,314,470,229 TL'dir.

Öte yandan 2015 yılı bütçemiz 12 milyar 250 milyon tl olarak tahmin edilirken Bunun büyük bölümü yatırım harcaması olarak hedeflenmişti.  Bu iddia bizzat Sayın Kadir Topbaş tarafından bu salonda başarı olarak deklere edilmişti. Zaten tahmini bütçeye baktığımızda 6,120,075,019 TL olduğu görülmektedir. Bunun içinde iller bankası ve genel bütçeden 7,452,600,000 TL yüksek bir rakam tahmin edilmiştir. 

Vaat edilerek bütçe konulan yatırımlar için bu para gerekirdi. Bu İBB'nin hakkıdır. Sonuç olarak bu rakam %111 oranında gerçekleşerek 8,239,568,468 TL olarak fazlasıyla belediyemize gönderilmiştir, ki; Bu rakam tüm gelir bütçesi içerisinde %78,4 oranı gibi büyük bir orana denk gelmektedir. İBB gelir bütçesinin sadece %100-%78,4=%21,6'sını üretmiştir. 

Tahmini bütçeye baktığımızda 6,120,075,019 tl öngörülen sermaye yatırımları gerçekleşmeyerek; Sadece 5,170,173,604. TL'de kalmıştır. Maalesef bu yatırım oranı %84,5 gerçekleşen bütçe içerisinde en düşük orandır. Bunu 11,179,608,646 TL gerçekleşen bütçe giderine oranlarsak %46,2 de kalmıştır.

Tahmini bütçeye oranlarsak; 5,170,173,604/12,250,000,000= bu oran %42 ye inmektedir. Bütçenizde Ankara’dan geleceğini tahmin ettiğiniz rakamları fazlasıyla tutturabiliyorsunuz da, Yatırım tutarında niye bu kadar şaşırmışsınız? Anlamak mümkün değil? Birinde başarı %111 diğerinde, %78,4 olarak sınıfta kalınmıştır. Her iki makası toplarsak farkın gelirde 786,968,468 TL, Yatırımından  949,901,415 TL, toplam: 1,736,869,883 TL'dir. Bu para nerededir? Ya da nereye harcandı?

2014 yılı yatırımı 2015 yılına göre çok daha sağlıklıdır. Sermaye giderleri hem tutar, hem de oran olarak azalmıştır. 2014 yılında gelir bütçesi tablosunda  kişi ve kurumlardan alınan paylar tahmini bütçede yazılandan daha az  olduğu halde sermaye yatırım harcamaları tutar ve oran olarak daha fazladır. Bu rakam 7,553,897,221 TL ve bütçenin %61 dir. 

Bazı reel konularda karşılaştırma yaparsak:

Yeni yapılan yeşil alan miktarı

2014/2.432.625 m2- 2015/937.393 m2

Revize edilen yeşil alan miktarı

2014/ 1.713.850 m2- 2015/ 765.435 m2

Dikilen ağaç sayısı

2014/106.983 adet- 2015/86.881 adet

Mevsimlik çiçek ve lale soğanı dikimi (2014 ve 2015 aynı :)

2014/52.500.000 adet- 2014/52.463.461 adet

Çöpgazından toplanan enerji,  toplanan çöp artmasına rağmen azalmış

2014/336.547 mw - 2015/282.225 mw

Şehir tiyatrolarının oynadığı  oyun sayısı son 5 yıl sürekli düşmüş

2015/1400-2014/1699-2013/ 1734-2012/2042 seans

Arıtılan atıksu miktarı azalmış

2015/1.184 milyon m3- 2014/1.184 milyon m3

Atıksu arıtma tesisi sayısı azalmış

2015/66 - 2014/67 tesis

Gerçekleştirilen tiyatro

2014/2.436-2015/2.173

Gerçekleştirlen konser

2014/1.146-2015/1.051

Gerçekleştirilen film gösterimi

2014/130-2015/112

Gerçekleştirilen seminer

2014/643-2015/559

Tiyatrolarda seyirci sayısı düşmüş

2015/425.346- 2014/454.627

Müzelerimizin ziyaretçi sayısı düşmüş

2015/3.430.530 - 20143.774.597 kişi

Kadın ve aile sağlığı merkezi hizmetleri

Hizmet verilen kadın sayısı düşmüş

2014/250.641-2015/237.151

Psikolojik danışmanlık hizmetleri

2014/89.933-2015/73.782

Sigarayı bıraktırma danışmanlık hizmetleri

2014/9.949-2015/6.527

 

Öte yandan 5018 sayılı kanuna paralel olarak 832 sayılı Sayıştay kanununda da bazı ek düzenlemelerin yapılması gerekiyordu. Ama iktidar tarafından bu düzenlemeler bir türlü yapılamadı. Böyle olmasının en büyük nedenlerinden birisi de  iç kontrol sisteminin olmaması ya da uygulanmamasıdır.  Faaliyet raporunun sadece 29.sayfasında kısaca yer verilen iç kontrol ve iç denetim kavramlarından hoşlanmadığınızı düşünüyorum.

Oysa iç kontrolün tanımında kurum hedefleri şöyle açıklanmıştır;

*faaliyetlerin düzenli, ahlak kurallarına uygun, verimli, tutumlu ve etkin bir biçimde icra edilmesi, 

*hesap verme sorumluluğunun gerektirdiği yükümlülüğün yerine getirilmesi, 

*yürürlükteki yasalara ve yönetmeliklere uyulması

*kayıplara karşı kaynakların korunmasından oluşmaktadır.

   Kanun; iç kontrolün amacını; 

-kamu gelir, gider,varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini,

-kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini, 

-her türlü mali karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini, 

-karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini, 

-varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını sağlamak olarak düzenlemiştir. Ama azılanların sözde kaldığı anlaşılmaktadır. 

Sayın Başkan, İBB’nin 2015 yılı kesin hesap kalemleri hem tahmini bütçe ile hem de  2014 yılının bütçesi ile karşılaştırıldığında başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

SAYGILARIMLA, İBB Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi -YMM. A.HADİ AKMUGAN