KÖPRÜ VE TÜNEL

Biliyorsunuz, 14 yıldır ülkeyi tek başına yöneten AKP büyük(!) eserler yaptı. Boğaz’a üçüncü köprüyü taktı, Marmaray’ı yaptı, şimdi sırada Avrasya Tüneli var. Aralıkta açılacak.

Köprüler üzerine tane tane anlattığım yazılarımı Bilal bile okudu. Sizlere ve Bilallere yine köprü ve tünel yazacağım.

Yazacağım da, bildiklerimi teyit etmek için resmi bilgilere ulaşamıyorum. Ulaştırma Bakanlığı’na 2×2 kaç eder diye soruyorum, 3×3 dokuz eder diye yanıt veriyorlar. Akıllarınca Bilgi Edinme Kanunu’nun zorunluluğunu yerine getirip yanıt verdik diyorlar. Sorularımı bir kez de Başbakanlık BİMER aracılığıyla sordum, bakalım onlar ne diyecekler? O zamana kadar bekleyeceğiz, olmadı mahkeme aracığıyla anlatacağım gerçekleri.

O yüzden şimdilik size başka bir geçit anlatacağım. İnceleyip bizimkilerle kıyaslayalım. Kuzey Avrupa’da ki Öresund Geçidi. Bu geçit 1995 yılında planlandı ve 2000 yılında hizmete açıldı. Danimarka’nın Kopenhag şehriyle İsveç’in Malmö şehrini birbirine bağlıyor.

Birazcık teknik bilgi vereyim bu geçişle ilgili. Köprünün uzunluğu 7,5 km, yol denizin ortasında yapılan yapay adada suya giriyor ve 4 km ‘de suyun altından gidiyor. Yani köprü ve tünel bir arada. Köprü’de araçlar üstten giderken tren altta. Toplam geçiş mesafesi 12 km’nin üzerinde. Tren iki kent arasında 38 km gidiyor. Köprünün denizden yüksekliği 57 metre. Kuleleri 204 metre. Maliyeti yirmi yıl önceki fiyatlarla 4,0 milyar Euro. “En büyük bizimki” diyen büyüklük meraklıları kıyaslasın.

Ben “Köprüleri niye özel sektör yapıyor? Devlet yapsın” dedikçe “dünyada böyle” diyorlar ya. Bakın bu köprü için doğru. Öresund Geçidi’ni yapıp işleten özel bir şirket. Ama şirketin iki ortağı İsveç ve Danimarka devletleri. İki ülke arasında yapılınca mülkiyeti hukuka bağlamak için ortak şirket kurmuşlar. Krediyi bu şirket almış, otuz yıl vadeli. Şirketin sahipleri iki ülke devleti olunca geçiş garantisi de vermemişler haliyle.

Bizim Osman Gazi Köprüsü yolu 90 km kısaltıyor ya. Öresund Geçidi ise iki kent arasını tam 4.650 km kısaltıyor. İsterseniz karayoluyla gidebilirsiniz.

Trenle günde 60.000 kişinin geçtiği bu köprüden her gün 20.000 civarında da araç geçiyor. Otomobillerin geçiş ücreti 48 Euro ama onlarda da OGS benzeri cihaz var, bunu alanlar 22 Euro’ya geçiyor. Osman Gazi Köprüsü’nden ucuz. İyi mi? Kıyaslama yapacaklar için şunu da belirteyim. İsveç ve Danimarka’nın kişi başına milli geliri bizim altı katımız.
Malmö’den Kopenhag’a trenle 38 km gitmek 11,5 Euro. Abone kartıyla bir indirim var mı bilmiyorum. 35 dakika sürüyormuş yolculuk. Hızlı tren yapmayı bile becerememişler. Boğaz’daki üçüncü köprüdeki trenle kıyaslamak lazım. Lakin 3.Köprü bitti açıldı ama üstünde gidecek trenden ses yok. Nereden nereye gidecek, yolculuk kaç dakika sürecek, kaça geçilecek, ne zaman geçmeye başlayacak bilemiyoruz.

Öresund Geçişi’nin sahibi devlet olduğundan geçiş garantisi yok ama Aralık ayında açılacak Avrasya tünelinin geçiş garantisi günde 68.500, yılda 25.000.000 araç. Araç geçse de geçmese de yapımcı firmanın yılda en az 100 milyon USD geliri olacak. Öresund Geçidi tünelinden hem kamyon dahil tüm araçlar hem de trenler geçerken, biz trenleri Marmaray’dan küçük araçları Avrasya Tüneli’nden geçiriyoruz. Büyük araçlarsa 3. Köprüye, kuş uçuşu 25 km kuzeye. Böylece bir koyundan üç post çıkarmayı başarmış oluyoruz.

Bu kuzeyliler de çok cahil. Ne tünel yapmayı biliyorlar ne de köprü.